Tushuntirish
Baholash nisbatlari nima?
Baholash koeffitsientlari - bu kompaniyaning daromadlari, dividendlari, kapitali va qarzlariga nisbatan moliyaviy ko’rsatkichlari va qiymatini baholash uchun ishlatiladigan moliyaviy ko’rsatkichlar. Ushbu nisbatlar kompaniyaning qanchalik yaxshi ishlashi haqida tushuncha beradi va investorlarga ongli qarorlar qabul qilishda yordam beradi.
Hisoblangan asosiy baholash koeffitsientlari
- P/E nisbati (narx-daromad nisbati):
- Formula: §§ P/E = \frac{\text{Market Price per Share}}{\text{Earnings per Share (EPS)}} §§
- Bu nisbat investorlar daromadning har bir dollari uchun qancha to’lashga tayyorligini ko’rsatadi. Yuqori P / E nisbati bozor kelajakda o’sishni kutayotganini ko’rsatishi mumkin.
- Dividend daromadi:
- Formula: §§ \text{Dividend Yield} = \frac{\text{Dividends per Share}}{\text{Market Price per Share}} \times 100 §§
- Bu koeffitsient kompaniya har yili o’z aksiyalari narxiga nisbatan qancha dividend to’lashini ko’rsatadi. U foiz sifatida ifodalanadi.
- ROE (kapitalning rentabelligi):
- Formula: §§ ROE = \frac{\text{Net Income}}{\text{Equity}} \times 100 §§
- Bu koeffitsient kompaniyaning rentabelligini o’lchaydi, bu kompaniya aktsiyadorlar investitsiya qilgan pul mablag’lari hisobidan qancha foyda keltirishini aniqlaydi.
- Qarzning o‘z kapitaliga nisbati:
- Formula: §§ \text{Debt to Equity} = \frac{\text{Total Debt}}{\text{Equity}} §§
- Bu koeffitsient kompaniya aktivlarini moliyalashtirish uchun foydalaniladigan aktsiyadorlar kapitali va qarzlarining nisbiy ulushini ko’rsatadi. Yuqori nisbat ko’proq xavfni ko’rsatadi.
- Daromadning o‘z kapitaliga nisbati:
- Formula: §§ \text{Revenue to Equity} = \frac{\text{Revenue}}{\text{Equity}} §§
- Bu nisbat kompaniya daromad olish uchun o’z kapitalidan qanchalik samarali foydalanayotganini o’lchaydi.
Baholash nisbati kalkulyatoridan qachon foydalanish kerak?
- Investitsiya tahlili: Turli kompaniyalarning baholash koeffitsientlarini solishtirish orqali potentsial investitsiyalarni baholang.
- Misol: kam baholangan aktsiyalarni aniqlash uchun bir xil sohadagi kompaniyalarning P/E nisbatlarini tahlil qilish.
- Moliyaviy samaradorlikni baholash: Kompaniyaning moliyaviy salomatligi va operatsion samaradorligini baholash.
- Misol: kompaniya foyda olish uchun o’z kapitalidan qanchalik samarali foydalanayotganini aniqlash uchun ROEni ko’rib chiqish.
- Dividend investitsiya strategiyasi: Daromadga yo’naltirilgan investitsiya strategiyalari uchun jozibador dividend daromadli kompaniyalarni aniqlang.
- Misol: Dividend daromadining eng yaxshi variantlarini topish uchun turli aktsiyalarning dividend daromadlarini solishtirish.
- Xavfni baholash: Kompaniyaning qarz va o’z kapitaliga nisbati orqali moliyaviy leverageni tushuning.
- Misol: investitsiya qilishdan oldin kompaniyaning kapital tuzilishi bilan bog’liq riskni baholash.
- Qiyosiy tahlil: Baholash koeffitsientlarini turli vaqt davrlari yoki sanoat mezonlari bilan solishtiring.
- Misol: samaradorlik tendentsiyalarini baholash uchun bir necha chorak davomida kompaniyaning baholash koeffitsientlaridagi o’zgarishlarni kuzatish.
Amaliy misollar
- Investitsiya qarori: Investor investitsiya qilish to‘g‘risida qaror qabul qilish uchun texnologiya kompaniyasining raqobatchilarga nisbatan P/K nisbatini aniqlash uchun kalkulyatordan foydalanishi mumkin.
- Dividend strategiyasi: nafaqaxo’r barqaror daromad oqimini ta’minlaydigan aktsiyalarni topish uchun dividend daromadini hisoblashdan foydalanishi mumkin.
- Moliyaviy salomatlik tekshiruvi: Moliyaviy tahlilchi tavsiyalar berishdan oldin uning moliyaviy barqarorligini baholash uchun kompaniyaning ROE va qarzga nisbatini baholashi mumkin.
Turli qiymatlarni kiritish uchun yuqoridagi kalkulyatordan foydalaning va baholash nisbatlarining dinamik ravishda o’zgarishini ko’ring. Natijalar sizda mavjud bo’lgan moliyaviy ma’lumotlarga asoslanib qaror qabul qilishga yordam beradi.
Asosiy atamalarning ta’riflari
- Har bir aksiyaning bozor narxi: aktsiya ulushi bozorda sotib olinadigan yoki sotiladigan joriy narx.
- Aktsiya boshiga daromad (EPS): kompaniya foydasining oddiy aktsiyalarning har bir to’lanmagan ulushiga ajratilgan qismi.
- Har bir aksiya boʻyicha dividendlar: Jamiyat tomonidan toʻlangan dividendlarning umumiy miqdori muomaladagi aksiyalar soniga boʻlinadi.
- Sof daromad: Jami daromaddan barcha xarajatlar va soliqlar chegirib tashlanganidan keyin kompaniyaning umumiy foydasi.
- Kapital: Jamiyat aktivlari minus jami majburiyatlar sifatida hisoblangan kompaniyadagi egalarining ulushlari qiymati.
- Jami qarz: Kompaniyaning kreditorlar oldidagi barcha qisqa muddatli va uzoq muddatli majburiyatlari yig’indisi.
- Daromad: Tovar yoki xizmatlarni sotishdan har qanday xarajatlar chegirib tashlanishidan oldin olingan jami daromad.
Ushbu batafsil tushuntirish va kalkulyator sizga kompaniyaning moliyaviy faoliyatini samarali baholashda yordam beradi.