Tushuntirish
Debitorlik muddati qancha?
Debitorlik muddati, shuningdek, sotilgan kunlar (DSO) deb ham ataladi, kompaniya sotishdan so’ng to’lovni undirishi uchun o’rtacha kunlar sonini o’lchaydi. Ushbu ko’rsatkich kompaniyaning pul oqimi va debitorlik qarzlarini boshqarish samaradorligini tushunish uchun juda muhimdir.
Debitorlik muddatini qanday hisoblash mumkin?
Debitorlik muddatini quyidagi formula bo’yicha hisoblash mumkin:
Debitorlik muddati (kunlarda) tomonidan berilgan:
§§ \text{Receivables Period} = \frac{\text{Total Receivables}}{\text{Average Daily Sales}} §§
qayerda:
- § \text{Receivables Period} § — debitorlik qarzlarini undirish uchun oʻrtacha kunlar soni
- § \text{Total Receivables} § — mijozlarning kompaniyaga qarzdorligining umumiy miqdori
- § \text{Average Daily Sales} § — bir kunda amalga oshirilgan savdolarning oʻrtacha miqdori
Misol:
Agar kompaniyaning jami debitorlik qarzi 30 000 AQSh dollari va o’rtacha kunlik savdosi 1 000 AQSh dollari bo’lsa, debitorlik muddati quyidagicha hisoblanadi:
§§ \text{Receivables Period} = \frac{30000}{1000} = 30 \text{ days} §§
Bu shuni anglatadiki, kompaniya debitorlik qarzlarini undirish uchun o’rtacha 30 kun kerak bo’ladi.
Debitorlik muddatini hisoblash kalkulyatoridan qachon foydalanish kerak?
- Pul oqimini boshqarish: Toʻlovlarni qanchalik tez qabul qilishingiz mumkinligini tushunish pul oqimini samarali boshqarishga yordam beradi.
- Misol: Biznes egasi ushbu kalkulyatordan joriy debitorlik qarzlari asosida pul tushumlarini bashorat qilish uchun foydalanishi mumkin.
- Kredit siyosatini baholash: Kredit siyosatingiz samaradorligi va to‘lov shartlarini baholang.
- Misol: Agar debitorlik muddati juda uzoq bo’lsa, bu kompaniyaning kredit siyosatini kuchaytirishi kerakligini ko’rsatishi mumkin.
- Moliyaviy tahlil: Investorlar va tahlilchilar kompaniyaning operatsion samaradorligini baholash uchun ushbu ko’rsatkichdan foydalanishlari mumkin.
- Misol: bir xil sohadagi turli kompaniyalar bo’yicha debitorlik muddatini solishtirish.
- Byudjetlashtirish va prognozlash: Debitorlik muddatidan byudjet tuzish qarorlari va moliyaviy prognozlarni xabardor qilish uchun foydalaning.
- Misol: kutilayotgan yig’imlar asosida kelgusi xarajatlar uchun naqd pulga bo’lgan ehtiyojni taxmin qilish.
- Umumiylikni taqqoslash: Inkassatsiya samaradorligining yaxshilanishi yoki pasayishini baholash uchun vaqt o’tishi bilan debitorlik davridagi o’zgarishlarni kuzatib boring.
- Misol: yangi inkassatsiya strategiyalarining debitorlik davriga ta’sirini monitoring qilish.
Amaliy misollar
- Kichik biznes: Kichik biznes egasi ushbu kalkulyatordan foydalanib, mijozlardan to‘lovlarni yig‘ish uchun odatda qancha vaqt ketishini aniqlashi mumkin va bu ularga kelajakdagi xarajatlarni rejalashtirishga yordam beradi.
- Korporativ moliya: yirik korporatsiyadagi moliya menejeri tendentsiyalarni aniqlash va kredit boshqaruvi bo’yicha strategik qarorlar qabul qilish uchun debitorlik muddatini tahlil qilishi mumkin.
- Konsalting firmalari: Maslahatchilar ushbu ko’rsatkichdan mijozlarga pul oqimi va yig’ish jarayonlarini yaxshilash bo’yicha maslahat berish uchun foydalanishlari mumkin.
Asosiy shartlar
- Jami debitorlik qarzi: mijozlar tomonidan yetkazib berilgan, lekin hali toʻlanmagan tovarlar yoki xizmatlar uchun korxonaga qarzdor boʻlgan pul summasi.
- Oʻrtacha kunlik sotuvlar: har kuni korxona tomonidan ishlab chiqarilgan oʻrtacha daromad, maʼlum bir davrdagi jami savdolarni shu davrdagi kunlar soniga boʻlish yoʻli bilan hisoblanadi.
- Toʻlanmagan savdo kunlari (DSO): Debitorlik davri uchun boshqa muddat, sotilgandan keyin toʻlovni undirish uchun oʻrtacha kunlar sonini koʻrsatadi.
Turli qiymatlarni kiritish va debitorlik davri dinamik ravishda o’zgarishini ko’rish uchun yuqoridagi kalkulyatordan foydalaning. Natijalar kompaniyangizning moliyaviy ma’lumotlariga asoslanib qaror qabul qilishga yordam beradi.