Tushuntirish
Ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxi (COGM) nima?
Ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxi (COGM) ma’lum bir davrda mahsulot ishlab chiqarishning umumiy xarajatlarini ifodalovchi asosiy moliyaviy ko’rsatkichdir. U ishlab chiqarish bilan bog’liq barcha xarajatlarni, masalan, xom ashyo, ishchi kuchi va qo’shimcha xarajatlarni o’z ichiga oladi. COGMni tushunish korxonalar uchun ishlab chiqarish samaradorligi va rentabelligini baholash uchun juda muhimdir.
COGMni qanday hisoblash mumkin?
COGMni hisoblash formulasi quyidagicha:
§§ COGM = Beginning Inventory + Purchases + Direct Labor + Overhead + WIP Beginning - WIP Ending - Ending Inventory §§
qayerda:
- § COGM § — Ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxi
- § Beginning Inventory § — Davr boshidagi inventar qiymati
- § Purchases § — Davr davomida sotib olingan qoʻshimcha materiallarning umumiy qiymati
- § Direct Labor § — Ishlab chiqarish jarayoniga bevosita jalb qilingan mehnat xarajatlari
- § Overhead § — Ishlab chiqarish bilan bogʻliq bilvosita xarajatlar (masalan, kommunal xizmatlar, ijara haqi)
- § WIP Beginning § — Davr boshidagi tugallanmagan ish qiymati
- § WIP Ending § — Davr oxiridagi tugallanmagan ish qiymati
- § Ending Inventory § — Tovar-moddiy zaxiralarning davr oxiridagi qiymati
Hisoblash misoli
Aytaylik, kompaniya ma’lum bir davr uchun quyidagi qiymatlarga ega:
- Boshlang’ich inventar: $ 1,000
- Xaridlar: $500
- To’g’ridan-to’g’ri mehnat: 200 dollar
- Qo’shimcha xarajatlar: $100
- WIP boshlanishi: $150
- WIP tugashi: $100
- Yakuniy inventar: 300 dollar
Formuladan foydalanish:
§§ COGM = 1000 + 500 + 200 + 100 + 150 - 100 - 300 = 1550 §§
Shunday qilib, ushbu davr uchun ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxi 1550 dollarni tashkil etadi.
COGM kalkulyatoridan qachon foydalanish kerak?
- Moliyaviy hisobot: Korxonalar moliyaviy hisobotlarni tayyorlash va ishlab chiqarish xarajatlarini baholash uchun COGM kalkulyatoridan foydalanishlari mumkin.
- Misol: Har choraklik moliyaviy hisobotlarni tayyorlash.
- Byudjetlashtirish: Kompaniyalar COGMning tarixiy ma’lumotlari asosida kelajakdagi ishlab chiqarish xarajatlarini taxmin qilishlari mumkin.
- Misol: Kelgusi moliya yili uchun byudjetlarni belgilash.
- Xarajatlarni nazorat qilish: ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish mumkin bo’lgan sohalarni aniqlang.
- Misol: samaradorlikni oshirish uchun mehnat va qo’shimcha xarajatlarni tahlil qilish.
- Inventarizatsiyani boshqarish: Inventarizatsiya darajasini samarali boshqarishda yordam bering.
- Misol: ishlab chiqarishning inventar mavjudligiga mos kelishini ta’minlash.
- Rentabellik tahlili: COGMni sotishdan tushgan daromad bilan solishtirish orqali mahsulotlarning rentabelligini baholang.
- Misol: Qaysi mahsulotlar eng yuqori foyda marjasini berishini aniqlash.
Amaliy misollar
- Ishlab chiqaruvchi kompaniya: Ishlab chiqaruvchi ushbu kalkulyatordan ishlab chiqarish xarajatlarini kuzatish va narxlarni belgilash va inventarni boshqarish bo’yicha asosli qarorlar qabul qilish uchun foydalanishi mumkin.
- Kichik biznes: Kichik biznes egasi COGM kalkulyatoridan ishlab chiqarish xarajatlarini yaxshiroq tushunish va shunga mos ravishda narx strategiyasini moslashtirish uchun foydalanishi mumkin.
- Moliyaviy tahlilchilar: Analitiklar kompaniyaning operatsion samaradorligi va rentabelligini baholash uchun COGM ma’lumotlaridan foydalanishlari mumkin.
Turli qiymatlarni kiritish va ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxining dinamik ravishda o’zgarishini ko’rish uchun yuqoridagi kalkulyatordan foydalaning. Natijalar sizda mavjud bo’lgan ma’lumotlarga asoslanib qaror qabul qilishga yordam beradi.
Asosiy atamalarning ta’riflari
- Boshlang’ich inventar: kompaniyaning davr boshida mavjud bo’lgan inventarizatsiya qiymati.
- Xaridlar: davr mobaynida sotib olingan materiallarning umumiy qiymati.
- To’g’ridan-to’g’ri mehnat: mahsulot ishlab chiqarishda bevosita ishtirok etgan mehnat xarajatlari.
- Umumiy xarajatlar: ishlab chiqarish bilan bevosita bog’liq bo’lmagan, lekin ishlab chiqarish uchun zarur bo’lgan bilvosita xarajatlar.
- ** Davom etayotgan ish (WIP)**: Ishlab chiqarish jarayonida bo’lgan, lekin hali tugallanmagan mahsulotlarning qiymati.
Ushbu COGM kalkulyatori sizga ishlab chiqarish xarajatlaringiz haqida aniq tushuncha berish uchun mo’ljallangan bo’lib, biznesingiz uchun yaxshiroq moliyaviy qarorlar qabul qilishingizga imkon beradi.