Tushuntirish

Zararsiz segment rentabellik kalkulyatori nima?

Zararsiz segmentning rentabellik kalkulyatori korxonalarga asosiy moliyaviy ko’rsatkichlarni hisoblash orqali ma’lum bir segmentning rentabelligini baholashga yordam berish uchun mo’ljallangan vositadir. U umumiy daromad, jami xarajatlar va foyda haqida ma’lumot berish uchun doimiy xarajatlar, bir birlik uchun o‘zgaruvchan xarajatlar, bir birlik uchun sotish narxi va sotish hajmini hisobga oladi.

Asosiy shartlar

  • Doimiy xarajatlar: Bu ishlab chiqarish yoki sotish darajasiga qarab o’zgarmaydigan xarajatlar. Masalan, ijara, ish haqi va sug’urta.

  • O’zgaruvchan xarajatlar: Bular ishlab chiqarish darajasi bilan bevosita o’zgarib turadigan xarajatlardir. Masalan, ko’proq birlik ishlab chiqarilgan sari ko’payadigan materiallar va mehnat xarajatlari.

  • Sotish narxi: mahsulot xaridorlarga sotiladigan narx.

  • Sotuv hajmi: Muayyan davrda sotilgan birliklar soni.

Foydalilikni qanday hisoblash mumkin?

Daromadlilikni quyidagi formulalar yordamida hisoblash mumkin:

  1. Jami daromad (TR): §§ TR = \text{Selling Price} \times \text{Sales Volume} §§

  2. Jami oʻzgaruvchan xarajatlar (TVC): §§ TVC = \text{Variable Costs per Unit} \times \text{Sales Volume} §§

  3. Jami xarajatlar (TC): §§ TC = \text{Fixed Costs} + \text{Total Variable Costs} §§ §§ TC = \text{Fixed Costs} + TVC §§

  4. Foyda (P): §§ P = \text{Total Revenue} - \text{Total Costs} §§ §§ P = TR - TC §§

Hisoblash misoli

Aytaylik, biznes quyidagi qadriyatlarga ega:

  • Doimiy xarajatlar: 1000 dollar
  • Birlik uchun o’zgaruvchan xarajatlar: $50
  • Birlik uchun sotish narxi: $100
  • Sotuv hajmi: 20 dona

Formulalardan foydalanish:

  1. Jami daromad: §§ TR = 100 \times 20 = 2000 \text{ USD} §§

  2. Oʻzgaruvchan umumiy xarajatlar: §§ TVC = 50 \times 20 = 1000 \text{ USD} §§

  3. Jami xarajatlar: §§ TC = 1000 + 1000 = 2000 \text{ USD} §§

  4. Foyda: §§ P = 2000 - 2000 = 0 \text{ USD} §§

Bu misolda, biznes buziladi, ya’ni u barcha xarajatlarni qoplaydi, lekin foyda keltirmaydi.

Zararsiz segment rentabellik kalkulyatoridan qachon foydalanish kerak?

  1. Biznesni rejalashtirish: Yangi mahsulot yoki xizmatni ishga tushirishdan oldin uning moliyaviy imkoniyatlarini baholash uchun ushbu kalkulyatordan foydalaning.

  2. Ish faoliyatini tahlil qilish: Sizning biznesingizdagi turli segmentlar yoki mahsulotlarning rentabelligini baholang.

  3. Xarajatlarni boshqarish: rentabellikni oshirish uchun xarajatlarni kamaytirish mumkin bo’lgan sohalarni aniqlang.

  4. Narxlar strategiyasi: Istalgan foyda marjasiga erishish uchun optimal sotish narxini aniqlang.

  5. Investitsiya qarorlari: rentabellik tahlili asosida resurslarni qayerga taqsimlash haqida asosli qarorlar qabul qiling.

Amaliy misollar

  • Chakana savdo: Chakana sotuvchi ushbu kalkulyatordan ma’lum bir mahsulot qatorining rentabelligini tahlil qilish va inventarizatsiya va narxlash bo’yicha qaror qabul qilish uchun foydalanishi mumkin.

  • Xizmat ko’rsatish sohasi: Konsalting firmasi eng daromadli sohalarga e’tibor qaratish uchun turli xizmatlar takliflarining rentabelligini baholashi mumkin.

  • Ishlab chiqarish: Ishlab chiqaruvchi ishlab chiqarish jarayonlari va narx strategiyasini optimallashtirish uchun turli mahsulotlarning rentabelligini baholashi mumkin.

Turli qiymatlarni kiritish uchun yuqoridagi kalkulyatordan foydalaning va doimiy xarajatlar, o’zgaruvchan xarajatlar, sotish narxi va sotish hajmidagi o’zgarishlar rentabellikka qanday ta’sir qilishini ko’ring. Natijalar sizning biznes ma’lumotlaringiz asosida ongli qarorlar qabul qilishingizga yordam beradi.