Tushuntirish

Zararsizlik nuqtasi nima?

Zararsizlik nuqtasi (BEP) muhim moliyaviy ko’rsatkich bo’lib, u doimiy va o’zgaruvchan barcha xarajatlarni qoplash uchun sotilishi kerak bo’lgan birliklar sonini ko’rsatadi. Bu vaqtda biznes na foyda va na zarar ko’radi. Zararsizlik nuqtasini tushunish narx strategiyasi, moliyaviy rejalashtirish va biznesning hayotiyligini baholash uchun juda muhimdir.

Zararsizlik nuqtasini qanday hisoblash mumkin?

Zararsizlik nuqtasini quyidagi formula yordamida hisoblash mumkin:

** Zararsizlik nuqtasi (birliklarda) quyidagicha berilgan:**

§§ BEP = \frac{FC}{SP - VC} §§

qayerda:

  • § BEP § — zararsizlik nuqtasi (birliklar soni)
  • § FC § — doimiy xarajatlar (ishlab chiqarish darajasiga qarab oʻzgarmaydigan xarajatlar)
  • § SP § — bir birlik uchun sotish narxi (har bir birlik sotiladigan narx)
  • § VC § — bir birlik uchun o’zgaruvchan xarajatlar (ishlab chiqarish darajasiga bevosita o’zgarib turadigan xarajatlar)

Misol:

Aytaylik, kompaniya quyidagi xarajatlarga ega:

  • Ruxsat etilgan xarajatlar (FC): $1000
  • Birlik uchun o’zgaruvchan xarajatlar (VC): $50
  • Birlik uchun sotish narxi (SP): $100

Zararsizlik nuqtasini topish uchun:

§§ BEP = \frac{1000}{100 - 50} = \frac{1000}{50} = 20 \text{ units} §§

Bu kompaniya barcha xarajatlarini qoplash uchun 20 dona sotishi kerakligini anglatadi.

Zararsizlanish nuqtasi kalkulyatoridan qachon foydalanish kerak?

  1. Biznesni rejalashtirish: Foyda olishni boshlash uchun qancha birlik sotish kerakligini aniqlang.
  • Misol: Startap ushbu kalkulyatordan savdo maqsadlarini belgilash uchun foydalanishi mumkin.
  1. Narxlar strategiyasi: sotish bahosi yoki xarajatlaridagi o’zgarishlar rentabellikka qanday ta’sir qilishini tahlil qiling.
  • Misol: Biznes narx oshishining zararsizlik nuqtasiga ta’sirini baholashi mumkin.
  1. Xarajatlarni boshqarish: doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlarning umumiy rentabellikka ta’sirini baholash.
  • Misol: kompaniya zararni kamaytirish uchun xarajatlarni kamaytirish yo’nalishlarini aniqlashi mumkin.
  1. Investitsiya qarorlari: Yangi mahsulot yoki xizmatlarni ishga tushirishning maqsadga muvofiqligini baholang.
  • Misol: investorlar xavfni baholash uchun zararsiz tahlildan foydalanishlari mumkin.
  1. Moliyaviy hisobot: Savdo ko‘rsatkichlari va xarajat tuzilishi haqida tushuncha bering.
  • Misol: Rahbariyat manfaatdor tomonlarga har choraklik hisobotlarda zararni kamaytirish tahlilidan foydalanishi mumkin.

Amaliy misollar

  • Chakana biznes: Chakana sotuvchi ushbu kalkulyatordan ijara haqi va ish haqini qoplash uchun qancha mahsulot sotilishi kerakligini aniqlash uchun foydalanishi mumkin.
  • Ishlab chiqarish: Ishlab chiqaruvchi yangi mahsulot qatorini ishlab chiqarish to’g’risida qaror qabul qilish uchun zararsizlik nuqtasini tahlil qilishi mumkin.
  • Xizmat ko’rsatish sohasi: konsalting firmasi operatsion xarajatlarni qoplash uchun talab qilinadigan hisob-kitob soatlari sonini hisoblashi mumkin.

Asosiy shartlar

  • Doimiy xarajatlar (FC): ishlab chiqarish yoki sotish darajasidan qat’iy nazar doimiy bo’lib qoladigan xarajatlar, masalan, ijara, ish haqi va sug’urta.
  • O’zgaruvchan xarajatlar (VC): To’g’ridan-to’g’ri ishlab chiqarish darajasiga qarab o’zgarib turadigan xarajatlar, masalan, materiallar va mehnat.
  • Sotish narxi (SP): mahsulot yoki xizmatning har bir birligi uchun mijozlardan undiriladigan miqdor.

Qiymatlaringizni kiritish va zararsizlik nuqtasi o’zgarishini dinamik ravishda ko’rish uchun yuqoridagi kalkulyatordan foydalaning. Natijalar sizning biznesingizning moliyaviy ma’lumotlari asosida ongli qarorlar qabul qilishga yordam beradi.