Açıklama
Oran Analizi Nedir?
Oran analizi, bir şirketin finansal performansını çeşitli finansal ölçümleri karşılaştırarak değerlendirmek için kullanılan niceliksel bir yöntemdir. Yatırımcılar, yönetim ve analistler de dahil olmak üzere paydaşların şirketin karlılığını, verimliliğini, likiditesini ve ödeme gücünü anlamalarına yardımcı olur.
Hesaplanan Temel Oranlar
- Kar Marjı: Bu oran, bir şirketin her bir dolar gelir karşılığında ne kadar kar elde ettiğini gösterir. Şu şekilde hesaplanır: $$ \text{Kar Marjı} = \frac{\text{Net Kâr}}{\text{Gelir}} \times 100 $$ Neresi:
- § \text{Net Profit} § — gelirden tüm giderler düşüldükten sonraki kâr.
- § \text{Revenue} § — satışlardan elde edilen toplam gelir.
Örnek: Bir şirketin net kârı 20.000 ABD Doları ve geliri 100.000 ABD Doları ise kar marjı şöyle olur: $$ \text{Kar Marjı} = \frac{20000}{100000} \times 100 = 20% $$
- Varlık Getirisi (ROA): Bu oran, bir şirketin kar elde etmek için varlıklarını ne kadar verimli kullandığını ölçer. Şu şekilde hesaplanır: $$ \text{Varlıkların Getirisi} = \frac{\text{Net Kâr}}{\text{Toplam Varlıklar}} \times 100 $$ Neresi:
- § \text{Total Assets} § — şirketin sahip olduğu toplam kaynaklar.
Örnek: Bir şirketin net kârı 20.000 ABD Doları ve toplam varlıkları 500.000 ABD Doları ise ROA şöyle olur: $$ \text{Varlıkların Getirisi} = \frac{20000}{500000} \times 100 = 4% $$
- Özsermaye Kârlılığı (ROE): Bu oran, bir şirketin kâr elde etmek için özsermayeyi ne kadar iyi kullandığını gösterir. Şu şekilde hesaplanır: $$ \text{Özsermaye Getirisi} = \frac{\text{Net Kâr}}{\text{Toplam Özsermaye}} \times 100 $$ Neresi:
- § \text{Total Equity} § — hissedarların sahip olduğu net varlıklar.
Örnek: Bir şirketin net kârı 20.000 ABD Doları ve toplam özsermaye 200.000 ABD Doları ise, ROE şöyle olacaktır: $$ \text{Özsermaye Getirisi} = \frac{20000}{200000} \times 100 = 10% $$
- Borç / Özsermaye Oranı: Bu oran, bir şirketin finansal kaldıracını, toplam yükümlülüklerini özsermayeyle karşılaştırarak ölçer. Şu şekilde hesaplanır: $$ \text{Borç/Özsermaye Oranı} = \frac{\text{Toplam Yükümlülükler}}{\text{Toplam Özsermaye}} $$
Örnek: Bir şirketin toplam borçları 300.000 ABD Doları ve toplam özsermayesi 200.000 ABD Doları ise borç/özsermaye oranı şöyle olur: $$ \text{Borç/Özsermaye Oranı} = \frac{300000}{200000} = 1,5 $$
- Temettü Verimi: Bu oran, bir şirketin hisse fiyatına göre her yıl ne kadar temettü ödediğini gösterir. Şu şekilde hesaplanır: $$ \text{Temettü Getirisi} = \frac{\text{Temettüler}}{\text{Hisse Fiyatı}} \times 100 $$
Örnek: Bir şirket hisse başına 5 ABD Doları temettü ödüyorsa ve hisse fiyatı 50 ABD Doları ise, temettü getirisi şöyle olur: $$ \text{Temettü Getirisi} = \frac{5}{50} \times 100 = 10% $$
Oran Analizi Hesaplayıcısı Ne Zaman Kullanılmalı?
- Yatırım Kararları: Yatırımcılar, yatırım kararları vermeden önce bir şirketin mali durumunu değerlendirmek için bu hesaplayıcıyı kullanabilir.
- Örnek: Kârlılık ve verimlilik oranlarına göre hisse satın alma, tutma veya satma kararının değerlendirilmesi.
- Finansal Planlama: İşletme sahipleri, bilinçli mali kararlar vermek için şirketlerinin zaman içindeki performansını analiz edebilir.
- Örnek: Maliyet azaltma veya yatırım alanlarının belirlenmesi.
- Karşılaştırmalı Analiz: Göreli performansı ölçmek için aynı sektördeki farklı şirketlerin mali oranlarını karşılaştırın.
- Örnek: Güçlü ve zayıf yönleri belirlemek için rakiplerle kıyaslama yapmak.
- Kredi Değerlendirmesi: Kredi verenler, kredi vermeden önce bir işletmenin kredi itibarını değerlendirmek için bu oranları kullanabilir.
- Örnek: Finansal istikrarı belirlemek için borç/özsermaye oranının değerlendirilmesi.
- Performans Takibi: Şirketin finansal performansını izlemek ve gerekli düzenlemeleri yapmak için bu oranları düzenli olarak takip edin.
- Örnek: Hedeflere ulaşıldığından emin olmak için üç aylık sonuçların gözden geçirilmesi.
Pratik Örnekler
- Kurumsal Finans: Bir finansal analist, bulguları paydaşlara sunmadan önce bir şirketin performansını değerlendirmek için bu hesaplayıcıyı kullanabilir.
- Yeni kurulan şirketler: Girişimciler hesap makinesini mali durumlarını anlamak ve potansiyel yatırımcıları çekmek için kullanabilirler.
- Akademik Araştırma: Finans okuyan öğrenciler bu hesaplayıcıyı projeler veya vaka çalışmaları için gerçek dünyadaki şirketlere uygulayabilirler.
Farklı değerler girmek ve hesaplanan oranları dinamik olarak görmek için yukarıdaki hesap makinesini kullanın. Sonuçlar, sahip olduğunuz finansal verilere dayanarak bilinçli kararlar vermenize yardımcı olacaktır.